Overzicht archief, postduiven-nieuws, columns en overige artikels voor en door duivenliefhebbers.

Algemene basisprincipes zijn dat het hok warm, droog en tochtvrij moet zijn. Het verhaal van het droge hok terwijl het ‘s-nachts mistig is, waait en er volop wordt geventileerd gaat in de praktijk niet op. De meeste liefhebbers beoordelen de hokomstandigheden niet  gedurende de nacht terwijl ongunstige omstandigheden tijdens de nacht bepalend kunnen zijn voor de gezondheid en het welzijn van de duiven overdag. 

Liefhebbers moeten zich ook realiseren dat het niet te warm en te droog mag zijn!! Door een goede isolatie en een flexibel ventilatiesysteem moet worden voorkomen dat er grote schommelingen optreden in het hokklimaat. Een plafond met schuiven is een goed hulpmiddel. Een minimum/maximum thermometer en een hygrometer kunnen aangeven of aan de normen wordt voldaan.

Het mag in het hok nooit kouder en killer zijn dan buiten. Het mag in het hok ook niet veel warmer en droger zijn dan buiten. De temperatuur moet niet boven de 28 graden uitkomen. De relatieve vochtigheid varieert tussen de 50-70 procent, afhankelijk van de temperatuur.. Grote schommelingen zijn nadelig. Daarom heeft glas in het dak vaak grote nadelen voor het hokklimaat.

Kieren en gaatjes geven binnen de afdelingen tocht en wervelingen waarbij vooral ‘s nachts de omstandigheden ongunstig worden. Lage ventilatieopeningen zijn ongunstig.

Een zadeldak met een steilere voorkant geeft de beste nokventilatie omdat de binnenkomende lucht naar boven wordt gestuwd. Bij een omgekeerd zadeldak zien we vaal een inslag van lucht in de afdelingen met wervelingen en onvoldoende opstijgende lucht.

Als de temperaturen gaan stijgen blijkt er op de meeste hokken onvoldoende dakventilatie te bestaan waardoor de warmte niet weg kan de  temperaturen veel hoger worden dan buiten. Om die reden zijn golfplaten en sneldekkers geen ideale dakbedekking.

Vaak kan worden gezien dat de luchtinlaat en de luchtuitlaat niet op elkaar zijn afgestemd. Er komt meer inlaatlucht binnen dan er via de nok uit kan. Het gevolg is overdruk boven het plafond met onvoldoende ventilatie, hogere temperaturen en zwevend stof. Mechanische afzuiging en/of (afsluitbare) schoorsteentjes kunnen dat probleem verhelpen. Het is van belang dat er bij de hoekafdelingen geen “valse luchtinlaat” plaats vindt boven het plafond. Zijranden moeten hermetisch worden afgesloten. Het kan gunstig werken om per afdeling boven het plafond het tussenschot door te trekken.

Het is van belang dat er wind onder het hok door kan. Daardoor blijft de vloer droog.

Vloerverwarming kan een gunstige invloed hebben op het hokklimaat onder ongunstige omstandigheden waarbij het koud en vochtig is.

Het is essentieel dat liefhebbers zich vooral tijdens het vliegseizoen aan de normen houden voor wat betreft het aantal duiven per afdeling. Als uitgangspunt geldt voor jonge duiven en duivinnen; 2 duiven per kubieke meter en voor doffers 9 doffers per 8 kubieke meter. Het gaat daarbij om de hokinhoud tot het plafond. Het aantal duiven wordt bepaald door het territorium dat duiven nodig hebben en heeft niets te maken met de hoeveelheid zuurstof in de lucht of de mate van ventileren.

De hokomstandigheden worden voor een belangrijk deel bepaald door de  plaats waar het hok staat en daarmee met de omstandigheden buiten het hok. Staat het hok ingebouwd, staat er een grote boom naast, is het een zolder hok enz. enz.

Om ideale omstandigheden te bewerkstelligen vraagt om een creatieve en kritische beoordeling van de omstandigheden waarbij voortdurend ingespeeld kan/moet worden op de veranderingen in het buitenklimaat.

De meest ideale situatie voor de duiven is in het algemeen dag en nacht in een open ren. Duiven in een open ren zijn vrijwel altijd in een optimale conditie en er spelen nauwelijks luchtwegproblemen. Om duiven in dezelfde conditie te hebben als in de buitenren moeten er tal van kunstgrepen worden uitgehaald.

Hokbezoeken zijn vaak nuttig vanwege de grote individuele variaties waardoor standaard adviezen niet altijd van toepassing zijn.

Misverstanden over zuurstof

Belangrijk misverstand is dat duivenliefhebbers voortdurend blijven praten over zuurstof alsof dat belangrijk zou zijn voor het duivenhok. Het verhaal van;”hoe meer zuurstof hoe beter” is een lachertje. Bij een te hoog zuurstofgehalte kunnen zich ernstige hersenafwijkingen ontwikkelen. Mensen die aanvullend zuurstof nodig hebben krijgen een afgepaste hoeveelheid toegediend waarbij te veel zeer ongunstig zou zijn.

Een te laag zuurstofgehalte in de lucht speelt geen enkele rol  in duivenhokken!!!   

Dus laat iedereen eindelijk eens ophouden om over zuurstof te blijven zeuren. Deskundigen op het gebied van hokklimaat en ventilatie praten nooit over het zuurstofgehalte. Dat postduivenliefhebbers wel voortdurend praten over het belang van voldoende zuurstof geeft aan dat er op dit punt binnen de postduivenliefhebberij een structureel gebrek aan deskundigheid aanwezig is. Als liefhebbers praten over zuurstof bedoelt men meestal de mate van ventilatie.

Misverstanden over ventilatie

Over het begrip ventilatie bestaan ook veel misverstanden. Een raam open zetten betekent niet dat er goed geventileerd wordt. Bij ventileren is er sprake van luchtinlaat en luchtuitlaat die op elkaar zijn afgestemd. Onder normale omstandigheden komt er evenveel lucht via de inlaat binnen als via de uitlaat verdwijnt. In een kippenhok wordt de inlaat en de uitlaat voortdurend op elkaar afgestemd, afhankelijk van de omstandigheden. In combinatie met eventuele verwarming wordt daarmee het hokklimaat bepaald. Het hokklimaat wordt hoofdzakelijk bepaald door de temperatuur en de relatieve vochtigheid. In een kippenhok wordt de ventilatie hoofdzakelijk bepaald door het aantal dieren en de klimaatomstandigheden.

De hoeveelheid stof in een hok en de hoeveelheid ammoniak en CO2 zijn daarnaast bepalend voor de mate waarin geventileerd moet worden. Bij een goed ventilatiesysteem is er geen spraken van valse trek of tocht. In een maximaal geventileerd kippenhok merk je nergens in het kippenhok dat er een voortdurende uitwisseling speelt tussen binnenkomende en uitgaande lucht.

Voor postduiven is een open ren het beste duivenhok omdat er wordt voldaan aan de situatie dat de buitenomstandigheden bijna altijd beter zijn dan de omstandigheden in het gemiddelde duivenhok.

’s Zomers is het om 12.00 uur in een buitenren altijd beter dan in een hok.  Binnen is het dan heet, droog en stoffig. In het vroege voorjaar is het om 07.00 in een buitenren bijna altijd beter dan in een hok.. Binnen is het dan veelal killer en klammer dan buiten.

Hokomstandigheden kunnen, afhankelijk van de klimaatomstandigheden sterk variëren. Bij een kippenhok wordt de ventilatie voortdurend aangepast. Bij duivenhokken zijn de omstandigheden vrijwel altijd constant. Dat betekent dat er extreem grote klimaatverschillen optreden binnen een duivenhok. Om deze reden zien we zeer zelden luchtwegproblemen, vieze doppen of rochelaars in een buitenren en knappen deze duiven in een ren vaak sneller op dan met medicijnen.

Voor een goede natuurlijke ventilatie zijn de meeste duivenhokken te ondiep waardoor het effect van de inlaatlucht op verschillende plekken in het hok merkbaar en voelbaar is.

Onder veel omstandigheden zien we dat de inlaatlucht van bovenaf in de afdelingen valt omdat er onvoldoende afzuiging is vanuit het dak/de schoorsteen. Deze overdruk boven het plafond is zeer ongunstig voor het hokklimaat.

Te veel ventilatie kan oorzaak zijn van te lage temperaturen met te hoge vochtigheid, dus koud en kil/klam. Het kan ook oorzaak zijn van een te lage vochtigheidsgraad.

Beide situatie zijn aanleiding voor luchtwegproblemen.

Een ren voor het hok is heel belangrijk en zou eigenlijk verplicht moeten zijn. Zonder een ren kan het nuttig zijn om een open raam te hebben met het bekende windbreekgaas.

Windbreekgaas voorkomt dat wind rechtstreeks het hok inblaast en voorkomt dus ongewenste trek met wervelingen van stof enz. Bij windbreekgaas wordt de wind normaal gesproken afgebogen en zorgt daarmee voor een afzuigeffect vanuit het hok.

Belangrijk is dat als een raam openstaat, het plafond gesloten moet zijn om te voorkomen dat er valse trek gaat ontstaan en lucht van boven het plafond in de afdeling wordt gezogen.

Een ideale hoksituatie voor (jonge) duiven is een hok van minimaal 3 meter diep met een dicht plafond en een volledig open front naar een open ren, gericht op het oosten. Het optimale aantal duiven is vervolgens 2 (jonge) duiven per kubieke meter binnenhok, waarbij de ren niet wordt meegeteld.

Hokomstandigheden en daarmee klimaatomstandigheden spelen een grote rol als het gaat om het welzijn en met name als het gaat om luchtwegproblemen bij duiven. Het is een van de vele deelterreinen binnen de postduivenliefhebberij die worden onderschat en waarbij tegelijkertijd 35000 postduivenliefhebbers menen er een mening over hebben op grond van eigen “ervaringen” en voortdurend proberen om het wiel uit te vinden. Deze pseudo-deskundigheid  is een van de belangrijkste oorzaken van problemen en frustraties binnen de postduivensport.

Na ruim 20 jaar vogeldierenarts te zijn in Meppel, leek het op zijn plaats om een overzicht te maken van artikelen, informatie en (actuele) adviezen ten behoeve van postduiven en ten behoeve van postduivenliefhebbers en de postduivenliefhebberij.

Het gaat voor een deel om oude en beproefde adviezen en voor een deel om informatie over recente ontwikkelingen op het gebied van de ziektes bij postduiven.

Tenslotte zijn er enkele artikelen toegevoegd uit “de oude doos” waarbij veel zaken nog altijd actueel blijken te zijn binnen de duivensport.

In het informatie pakket wordt in verschillende artikelen bepaalde informatie en adviezen in een andere context herhaald. Daardoor blijven de verschillende hoofdstukken en artikelen afzonderlijk leesbaar.

De bedoeling van Het Duivenpakket is:

• Dat liefhebbers, gewapend met meer informatie en kennis, met nog meer plezier bezig kunnen zijn en blijven met het beoefenen van de hobby.
• Dat dierenartsen, gewapend met meer informatie en kennis, met nog meer voldoening een bijdrage kunnen leveren aan de postduivenliefhebberij.
• Dat de Nederlandse Postduivenhouders Organisatie, gewapend met meer informatie en kennis, in staat is om nog beter op te komen voor de belangen van postduiven en de postduivenliefhebberij.

Drs. Jan Hooimeijer
Vogeldierenarts
Kliniek voor Vogels
Meppel 

Inhoudsopgave Het Duivenpakket

1. Voorwoord
2. Wat houdt veterinaire begeleiding in?
3. Veterinaire begeleiding in de postduivensport.
4. Wat is een goede duivenliefhebber?
5. Medische begeleiding binnen de postduivensport en binnen reportages in de duivenbladen. 
6. Adviezen als onderdeel van veterinaire begeleiding. 
7. Wat maakt het Paramyxovirus een bedreiging voor de postduivensport? 
8. Vogelpest, vogelgriep. 
9. Algemene richtlijnen voor een duivenhok 
10. Adviezen naar aanleiding van een hokbezoek 
11. Wie of wat bepaalt het aantal duiven op een hok? 
12. Maagkiezel, grit, roodsteen en houtskool 
13. Aminozuren, mineralen, vitaminen en sporenelementen 
14. Het gebruik van Harrison’s Bird Foods bij duiven 
15. Praktische invulling van Veterinaire Begeleiding Postduiven. Deel 1 
16. Praktische invulling van Veterinaire Begeleiding Postduiven. Deel 2 
17. Ziekteverschijnselen bij duiven 
18. Besmettelijke ziektes binnen de postduivenliefhebberij. Deel 1 
19. Besmettelijke ziektes binnen de postduivenliefhebberij. Deel 2 
20. Het Circo-virus 
21. De onnodige angst voor E.coli. 
22. “Het Geel”/ Trichomoniasis bij postduiven 
23. “Subklinische luchtwegproblemen” bij duiven Luchtwegproblemen bij postduiven 
24. Afwijkende ontlasting bij duiven 
25. Hexamithiasis bij postduiven 
26. Selectie binnen de duivensport 
27. Belangrijke aspecten voor en tijdens de fondvluchten. 
28. Inspelen tijdens de fondperiode 
29. Anamnese Duiven 
30. Wat gaat er mis binnen de postduivenliefhebberij? 
31. Wat gaat er mis binnen de postduivenliefhebberij? Deel 2 
32. Wat gaat er mis binnen de postduivenliefhebberij? Deel 3 
33. Wat gaat er mis binnen de postduivenliefhebberij? Deel 4 
34. Wat gaat er mis binnen de postduivenliefhebberij? Samenvatting 
35. Waarom NEE tegen ruiremmers, hormonen en corticosteroïden 
36. “Meer dan dertig graden Celsius” 
37. Het averechtse effect van illegale entstoffen.
38. Dokter, zijn die medicijnen zó duur? 
39. Wie brengen het imago van de postduivenliefhebberij in diskrediet? 

Het Duivenpakket is te bestellen via www.kliniekvoorvogels.nl.