Vormen van eiwit
Het nieuwe seizoen is weer begonnen. Nieuwe rondes nieuwe kansen zullen we maar zeggen. En? Hoe gaan we het dit jaar doen? Gaan we ons weer ergeren aan van alles en nog wat? Aan regels die ons door anderen worden opgelegd? Aan mensen die heel andere meningen of gewoontes op na houden in onze club? Aan dingen die we uiteindelijk toch niet kunnen veranderen? Of gaan ons dit jaar wat toleranter opstellen? Wat meer genieten van de mooie dingen in het leven?
Al die ergernissen over hoe het zou moeten zijn, hoe anderen zich naar ons idee zouden moeten gedragen…. Waar komen die toch vandaan? Je ziet het op dit moment in de hele samenleving terug. Laat ik het nieuwe jaar daarom maar eens met een stichtelijk woord beginnen.
Intolerantie is geworteld in angst. Haat en verbittering kunnen nooit de angstziekte genezen. Alleen liefde kan dat. Haat verlamt het leven. Liefde ontdooit het leven. Haat zorgt voor disharmonie. Liefde zorgt voor harmonie. Haat verduistert. Liefde verlicht.
Martin Luther King.
Laten we in dit nieuwe jaar het leven een beetje omarmen mensen. We zullen dat leven wel nooit helemaal begrijpen. Hoeft ook niet. Probeer een beetje los te laten hoe het allemaal naar ons idee zou moeten zijn. Ontspan! Relax en geniet van onze mooie hobby!! Wees een beetje verdraagzaam tegenover anderen. Dat is niet een plicht, het is een voorrecht.
Een nieuw begin
Bij velen zijn de broedschalen al weer goed gevuld. De tijd van teleurstellingen ligt weer achter ons. Voor de een wel, voor de ander niet natuurlijk. Er is weer hoop. We gaan er weer voor. En daarom wil ik het eens met u over verschillende vormen van eiwit hebben.
Essentiële aminozuren
Een deel van die aminozuren (bouwstenen die samen het eiwit vormen) zijn essentieel en kunnen door de duif niet zelfstandig worden geproduceerd. Daarvoor moet de duif die uit de voeding halen. De 10 essentiële aminozuren die de duiven nodig hebben zijn: arginine, histidine, isoleusine, leusine, lysine, methionine, phenylalanine, treonine, tryptophaan en valine. De drie half essentiële aminozuren zijn: cystine, cysteine en tyrosine. De drie half essentiële aminozuren kunnen essentiële vervangen, maar kunnen niet gemist worden als alle essentiële aminozuren allemaal voorhanden zijn. De juiste onderlinge samenstelling van aminozuren in diervoeders bepalen de biologische waarde ervan. Des te hoogwaardiger de samenstelling, des te uitgebalanceerder ze essentieel eiwit bevat. Van plantaardige eiwitdragers zijn gist en soja voor duiven het hoogst.
De kerktoren
Er belde me eens een liefhebber met een vraag over bakkersgist. Hij was naar een lezing van ondergetekende geweest en hij had daar goed in zijn oren geknoopt, dat ik een groot voorstander ben van bakkersgist, omdat de kwaliteit daarvan veel hoger ligt dan van biergist. Hij vroeg me hoeveel hij er eigenlijk van moest geven. Ik zij: een lepel gedroogde gist per 25 duiven ongeveer. Ja, dat deed hij ook, maar hij had een probleem. Ik zeg vertel. Hij kon de doffers helemaal niet meer binnen krijgen, ook ’s avonds niet. Wat was het geval? Die zaten allemaal bij de kerktoren en er was geen “kerktorenduivin”meer veilig. Ze waren zo enorm opgefokt. Wat ik daar aan kon doen. Ik vroeg hoe vaak hij de bakkersgist gaf. Elke dag was het antwoord en wel ’s morgens als ’s avonds. Maar na een week waren de doffers niet meer te houden.
Bakkersgist
Dat was dus een beetje te veel van het goede. Maar zo zie je maar, dat een dergelijk product een goede werking heeft. De vele B vitamines zorgen voor een perfecte stofwisseling. De aminozuren en de enzymen voor een optimale vertering en opname van waardevolle voedingsstoffen voor de kweek.
Bakkersgist of levende gist is de bron, waarmee de brouwer zijn bier maakt. Gist is een schimmel, dat op suikers groeit. Je kunt daarvoor melasse gebruiken, rietsuiker of bietsuiker. Er zijn vele variaties mogelijk. En daarom smaakt het ene bier anders dan het andere. De uitgewerkte gist met de resten (velletjes) van gerst of tarwe worden gemalen en gevriesdroogd. Je kunt je toch wel voorstellen dat een dergelijk afvalproduct natuurlijk niet dezelfde werking kan hebben als de basis grondstof.
Bakkersgist is in verse, gedroogde en in vloeibare vorm verkrijgbaar. De verse vorm koop je gewoon bij de bakker. Je moet het wel in een botervloot of onder een kaasstolp in de koelkast bewaren. De waardes daarvan lopen echter binnen een week terug van 100% naar 50%. Je moet dan wel wekelijks nieuwe halen. Geef van de verse gist meer, omdat hierin nog het vocht nog volop aanwezig is. B.v. 30 gram voor 20 duiven. En… alleen ’s avonds geven, 2 tot 3 keer per week. Bij gevriesdroogde soorten is een eetlepel per kg voer voldoende. Het beste kun je de gevriesdroogde gist aanmaken met een lepel yoghurt. Meng eerst een kleine eetlepel kwark of yoghurt met een lepel gist. Geef het daarna over het voer. Binnen 15 minuten moet het voer droog zijn, dan kunt u het aan de duiven geven. U zult zien hoe geweldig goed het voor uw duiven is. Gistpoeder over het voer strooien kan heel gevaarlijk zijn. Als er n.l. iets in de voerbak blijft liggen en de zon schijnt erop, dat wordt het toxisch (giftig) voor duiven. Weg vorm. U kunt het wel doen, maar dan is schoonmaken van de bakken na het eten een must.
Soja
Ook getoaste soja is een geweldige goede plantaardige eiwitbron, wat veel methionine bevat. Soja reguleert de bloedsuikerspiegel en de darmwerking. Het versterkt eveneens het immuunsysteem. Rauwe sojabonen zijn niet eetbaar, want ze bevatten giftige lectinen. Die kunnen het bloed aantasten. Daarom moet het eerst goed getoast (verhit) worden.
Soja bevat ook veel lecithine. Dat verbetert de doorbloeding van de hersenen. Hierdoor kunnen die beter functioneren. Een duif is echter niet gek op getoaste soja. Kweekmengelingen met hoge gehaltes sojabonen zijn echter niet aan te bevelen, zeker niet bij volle bak methodes.
Dierlijk eiwit
In tegenstelling tot wat sommigen menen geven we al vele jaren dierlijke eiwitten aan onze duiven. Denk maar eens aan karnemelk, kwark, yoghurt, kaas en babymelkpoeder. Van een nieuwe dimensie in de duivensport is dan ook geen sprake. Wel in de vorm, want producten met whey eiwitten zijn tegenwoordig in potten voor duiven verkrijgbaar. Whey en ei-eiwit heeft een zeer hoge biologische waarde (BW). Die ligt tussen 104 en 157. De BW van eieren werd genomen als basis en werd gesteld op 100. Des te hoger de waarde, des te sneller het wordt opgenomen, maar ook: des te sneller het lichaam verzadigd is. Grotere hoeveelheden ineens worden dan niet opgenomen, omdat het lichaam al verzadigd is. En dan verspil je dus een groot deel van je dure proteïne poeder. Daarom is een combinatie van whey eiwit en ei-eiwit een betere optie voor onze duiven.
Als het snel moet en we tijd willen winnen, dan is dierlijk eiwit een hele goede mogelijkheid. Plantaardige eiwitten hebben toch wel 24 tot 36 uur nodig om opgenomen te worden. Sommige dierlijke eiwitten zijn al binnen 15 minuten opgenomen. Daardoor kun je dus tijd winnen. Vooral duiven die na een zware vlucht thuiskomen, herstellen heel snel, wat ze minstens een dag voordeel biedt boven de meeste plantaardige eiwitbronnen.
Chemische eiwitten
Het is mogelijk om eiwitten in chemische vorm toe te dienen aan de duiven. De soorten en smaken zijn heel erg verschillend en de keuze is bijna oneindig. Ik zou niet willen zeggen dat goede producten minder waarde hebben dan andere plantaardige eiwitten. Het is een kwestie van keuze.
Kweekmengelingen
Hoe trots ook de vermelding op het etiket of folder van de voerfabrikant, meestal blijft er nog geen 7% van over als we de schillen en de dozen van de verpakking hebben gehaald. En toch… een kweekmengeling moet bol staan van de gele en groene erwten. Anders loopt de liefhebber er niet warm voor. Het eiwitgehalte van peulvruchten ligt tussen de 22 en 26% maar er is slechts 25% tot 30% van opneembaar. Veel daarvan belast dus de duif en ook de jonge duif. Het gevolg is: heel veel mest. Deze belastende stoffen moeten er n.l. weer uit. Van belang is de hoeveelheid eiwit dat een dier kan benutten. We noemen het dan ook benutbaar eiwit.
Kweekmengelingen met hoger omzetbaar eiwit
Eigenlijk ben ik er zeker van dat mengelingen met een veel hoger benutbaar eiwit de toekomst zullen worden. Ze bevatten een beperkte hoeveelheid peulvruchten en een veel hoger gehalte vetrijke zaden en soja. Alle vetrijke zaden zijn n.l. meteen ook eiwitrijk. Het eiwitgehalte daarvan is ongeveer 2 x zo hoog benutbaar voor duiven.
Jammer dat het nu nog niet overal volop verkrijgbaar is. Mij werd gevraagd een voer te ontwikkelen met een nog hoger benutbare eiwit om te zien of we nog een stapje verder kunnen komen. Daar werkt Willem natuurlijk graag aan mee. En zo loopt er nu in Belgie bij enkele liefhebbers een test. Doel is natuurlijk om nog betere jongen te kweken dan we al hadden gedaan. Als ik u zeg dat een deel van de jongen al met 6 dagen geringd moeten worden, is dat geen doel op zich. Ik heb er een aantal mogen zien deze week en ik was onder de indruk van de goede kwaliteit.
Niet alleen de jongen groeien er geweldig goed van, de oude duiven zien er ook als plaatjes uit. Dat komt omdat ze ook veel minder worden belast door eiwitten die ballast vormen en die het lichaam weer moeten verlaten. De strontjes van dit soort mengelingen is veel kleiner. Minder afval, meer opname. Dat betekent ook dat u wel 15% tot soms zelfs 20% beter opname hebt en dus veel langer met uw zak voer kunt doen. Interessant met deze hoge graanprijzen?
Ik wens u veel kweekplezier toe.
Willem Mulder
|