Overzicht archief, postduiven-nieuws, columns en overige artikels voor en door duivenliefhebbers.

Het is eind 1944 en bijna Kerst. Moeder Christien staat nog in haar ochtendjas, als drie Hollandse SS’ers op de deur  bonken. Met geweren in de aanslag gaan ze de woning binnen. Op zoek naar terroristen, zeggen ze. Vader Hendrik ligt “ziek” op bed. 

In een naburig dorp, zo blijkt een aantal dagen later- is bijna de hele mannelijke bevolking opgepakt en weggevoerd naar kamp Amersfoort. Het zou te maken hebben met een mislukte aanslag op een aantal Duitse officieren. Christien van Ravenshorst kijkt angstig uit het raam. In een flits ziet ze langs het pad, parallel lopend aan de grindweg twee jonge mannen rennen. Op weg naar het Kroondomein. Zij herkent ze: het zijn Klaas en Peter van der Halm, twee buurjongens. Klaas en Peter zullen in de dichte bossen van de Veluwe veilig zijn. In het onderduikerhol, waar Klaas en Peter van der Halm kind aan huis zijn, is de vrij druk. Een oude potkachel zorgt voor een behaaglijke warmte. De tweeling van de familie Van Ravenshorst speelt naar hartenlust buiten... Even later snerpt een fluitsignaal. Vader Hendrik geeft het teken dat het eten op tafel staat. Ze gehoorzamen meteen, want op het niet luisteren, staat een forse straf. Herman en Gerard gaan dan ook meteen naar huis. De jongens zijn nu veertien jaar. Op tafel een schaal met dampende aardappelen met gele knolletjes. Normaliter is het veevoer, maar gestampt met aardappelen is het best te eten.Het gezin Van Ravenshorst bestaat uit vader, moeder, Herman, Gerard en Grietje van drie jaar. Vader zet zijn pet af, vouwt zijn handen en dankt God voor al het goede in deze moeilijke tijd. Aan tafel wordt weinig gezegd.

Herman moet elke avond naar een boer in de buurt om een kannetje melk te halen. Het is al donker als Herman op weg naar huis gaat. Op last van de Duitsers is alles pikdonker. Met stevige stap loopt Herman naar huis. Plotseling hoort hij iets. Vaag ziet hij een silhouet van twee gebogen figuren met iets op de rug? Inbrekers misschien, of verzetsmensen die wapens vervoeren? Ze praten heel zacht, het is meer fluisteren. Dan een korte, felle lichtbundel en Herman staat in het volle licht! Even maar. Hij is totaal verblind, maar hoort wel de gesmoorde stem van Klaas, zijn buurjongen. Die stem herkent hij direct. “Denk er om Herman van Ravenshorst. Je weet van niks, jonge vriend…”

Hij is even van slag. Ja, het zijn Klaas en Peter, de buurjongens. Als hij pad op loopt, knerpt de losse grint onder zijn voeten. Na nog een partijtje dammen met broer Gerard is het tijd om naar bed te gaan. Steeds moet Herman denken aan wat hij vanavond heeft gezien. Hij piekert zich suf, met wie hij zijn geheim kan delen. Met Gerard? Nee, die kan zijn mond toch niet houden. Met moeder? Ook niet, die ziet altijd apen en beren op de weg. Wie dan wel? Vader. Ja vader, die praat nooit! De volgende morgen is vader al vroeg vertrokken. Hij werkt de meeste dagen in het Kroondomein als bosarbeider. 

Veilig

Vader is vandaag thuis. Moeder is met Grietje even naar de buurvrouw Geerte en Gerard hoepelt buiten met een schoolvriendje. Onder vier ogen vertelt Herman vader van wat hij gisteravond meemaakte op de terugweg van boer Wob.

Hendrik van Ravenshorst luistert aandachtig. Binnen hoort Herman het tikken van de pendule op de schoorsteen. Buiten rukt de wind hard aan vensters en deuren. Het is december 1944. Overal in de buurt worden razzia’s gehouden. Een paar dagen later komt Herman terug uit het Kroondomein met een kruiwagen vol met sprokkelhout. Het wemelt overal van de Duitsers. Wat zou er aan de hand zijn? Hij ziet moeder staan, haar handen gevouwen voor haar buik! Luister jongen, we krijgen inkwartiering van Duitse soldaten en SS ers! Hij trekt wit weg. En vader is nog niet thuis. Meer mensen in het dorp krijgen inkwartiering. Als vader thuis komt, ontploft hij bijna! Zijn die “rotmoffen” nou helemaal gek geworden? Ik ga direct naar de commandant. Zeker weten, bromt hij. Meteen stapt hij op de fiets met twee surrogaat banden. Hobbelend en stotend komt Hendrik van Ravenshorst aan bij de prachtige villa, net even buiten het dorp. Links ligt het Uddelermeer, schitterend omzoomd door zacht wuivend riet. Op de achtergrond, de Hunnenschans. Een mooi decor, dat zeker! Maar Van Ravenshorst heeft er nu geen oog voor! Aan een Hollandse SS er vraagt hij of hij de commandant kan spreken. Is het dringend, vraagt de wat patserige Hollander? Zeker, zegt Van Ravenshorst resoluut. Even later staat hij tegenover de commandant. Van Ravenshorst probeert de Duitser aan het verstand te krijgen, dat hij verre van gelukkig met de inkwartiering van Duitse militairen en SS ers. Er speelt slechts een vals lachje rond zijn mond, en hij zegt slechts drie woorden: Befehl ist Befehl! En….morgen komen ze al!

Even later staat Hendrik van Ravenshorst weer buiten. Kwaad over zoveel onbegrip fietst hij zo snel mogelijk naar huis. Dezelfde avond nog ruimen vader, moeder en de tweeling op zolder wat spulletjes op en bergen het voorlopig op in de schuur. De schuilplaats, vernuftig door vader gemaakt boven de wc, wordt gesloopt en op de vloer wordt een oud stuk zeil gelegd! Ook de buren krijgen inkwartiering! Herman en Gerard vinden het eigenlijk wel spannend. In het onderduikerhol is intussen de stemming zwaar gedrukt. Een van de verzetsmensen is niet teruggekeerd van een overval op een distributiekantoor in de buurt van Epe. Elke nacht gaat een groepje op pad voor het plegen van sabotage.

Klaas en Peter van der Halm moeten op hun nachtelijke strooptochten zorgen voor voldoende eten en drinken. Via bevriende en vertrouwde relaties worden “goede boeren” min of meer “netjes gevraagd” een paar keer in de week voedsel klaar te zetten, wat dan in de nacht wordt opgehaald. Het lukt Klaas en Peter wonderwel, door goede contacten, de zaken draaiende te houden. Onder hen is ook een Britse piloot, de 24 jarige Breit Kenneth uit Harington, een piepklein dorpje in de buurt van Londen. Hij sprong boven de bossen rond Uddel vanuit een branden RAF toestel. Door boswachter Hopmans werd hij gevonden en overgebracht naar het geheime hol. Hij zal binnenkort proberen om over de grote rivieren te komen en via bevrijd gebied naar Engeland te komen.De kleine potkachel in het hol staat bijna roodgloeiend. Door de deur komt veel koude binnen, maar verderop is het best aangenaam.

Plotseling rinkelt de bel. Er is onraad. Onmiddellijk worden de stenguns gepakt en post gevat bij de meterslange uitgang! Goed volk, bromt Wiebe! De dunne struikeldraden rond het onderkomen worden weer gelegd...

Kerstfeest

Over enkele dagen is het kerstfeest 1944. Ook in het hol, worden de voorbereidingen getroffen voor het kerstfeest. Wiebe heeft gezorgd voor een sobere kerstmaaltijd. En Klaas en Peter hebben zelfs kans gezien een flesje Bols op de kop te tikken. En zo wordt op kerstavond 1944 de geboorte van het Christus kind op een sobere, gedragen wijze herdacht. Auke, vertelt als zoon van een predikant, het kerstverhaal. Hij verhaalt van de herders in de velden van Bethlehem, die ook in de donkere nacht, wachten op de komst van Het Kind, de Zoon van God! En “zij gingen met haast en vonden Het Kind, liggende in de kribbe”. Dan pakt Klaas van der Halm zijn mondharmonica en speelt zachtjes het “Stille nacht, heilige nacht…”! De mannen gaan staan, de pet gaat af! Eerst is de zang wat weifelend, daarna uit volle borst! Aan het einde van deze korte kerstdienst, gaat Auke voor in gebed. Daarna komt wildbraad op tafel en wordt de fles ontkurkt. In huize Van Ravenshorst is het op zolder een drukte van jewelste. Het hele huis staat op zijn kop. Blauwe strozakken zijn op zolder gegooid: zes aan elke kant. Beneden lopen Duitsers en SS’ers nerveus heen en weer. Christien van Ravenshorst kijkt hoofdschuddend toe. Buurvrouw Geerte steek ook haar hoofd om de hoek van de schuur. “In wat voor tijd leven we toch Christien, zegt ze met angstige blik. Overdag als vader naar zijn werk is, gaan Herman en Gerard vaak naar boven. Ze maken dan een praatje met de Hollandse SS´ers. Er is een Zeeuw, Limburger en een Groninger bij. Met de Zeeuw Jan Jonkman en de Limburger Gerrit Leendertse kan Herman het redelijk goed vinden, evenals met Rijksduitser Link, uit de beurt van Keulen. Jonkman was ooit vissersknecht in Breskens en werd min of meer door zijn ouders, beiden lid van de NSB, gedwongen bij de SS te gaan! Er zijn een aantal weken verstreken en in huize Van Ravenshorst raakt men langzamerhand wat gewend aan de inkwartiering. Als de volgende dag een paar landwachters komen om fietsen te vorderen, springt Rijksduitser Link meteen in de bres. “Niks fietsen. Wegwezen hier”, snauwt hij in onvervalst Duits. De landwachters druipen af. De fietsen liggen voorlopig veilig in de aardappelkuil achter op het land…!

Twee duiven

Hoewel verboden heeft Herman nog steeds achter in de grote schuur een paar duiven. Als jonkies gekregen van de buurvrouw. Een blauw bonte en een lichte kras. Ze hebben dan wel geen vaste voetringen om, maar dat mag de p(r)et niet drukken. De buren hebben heel veel beesten! Vader had al vaak gezegd tegen Herman de twee duiven op te ruimen, maar hij kan het nog steeds niet over zijn hart verkrijgen. Maar op zekere dag krijgt Herman hulp uit onverwachte hoek. De vader van de SS- ers Leendertse heeft ook jaren postduiven gehad. En de jonge Limburger laat Herman weten zijn mond te houden en er met niemand over te praten.  Voorlopig mogen de twee duiven nog even blijven in hun kleine, bekrompen onderkomen boven in de schuur!
Het is eerste Kerstdag 1944. Het is koud. Het vriest, en de grond is bedekt met een flink laagje sneeuw. Het kleine, stijlvolle kerkje, zit op zondagmorgen vol. De mannen allemaal in stemmig zwart; de vrouwen in Veluwse klederdracht.

De prachtige, lange witte mutsen steken stijlvol af tegen de enkele zonnestraal die binnen valt. De plaatselijke predikant maakt gewag van Kerstmis 1944 en de bezetting en inkwartiering van het dorp. De preek gaat over de geboorte van Gods Zoon, die naar de aarde kwam om zondaren zalig te maken. En te zoeken, wat verloren was! Na de kerkdienst wordt thuis koffie gedronken. Herman en Gerard gaan even op bezoek bij een buurjongen die ziek is. De meeste soldaten zijn vanmorgen al vroeg vertrokken. Moeder weet niet waar heen! Maandagmorgen zijn Hendrik van Ravenshorst en zijn maatje Piet van Campen al vroeg in de weer bij de voederplaats voor het wild in de buurt van de Hoge Duvel. Het dak van het voederhok moet worden vernieuwd. Het benodigde materiaal uit Apeldoorn kan elk moment komen. Eens even binnen kijken, zegt van Campen. Hij trekt de deur verder open en schrikt zich een hoedje! “Hendrik, daar ligt een man te slapen”, zegt Piet. Hendrik kijkt, en warempel. Op een paar lege zakken en een jas ligt een jongeman te slapen. Hendrik maakt hem wakker, door een paar keer flink in zijn zij te porren. Langzaam komt de man tot bezinning en half overeind. Hij kijkt beide mannen met grote, vragende ogen aan. In een mengelmoes van Nederlands en Engels vraagt hij of beide mannen “ferry good” zijn. Hendrik en Piet knikken. Dan staat hij op en trekt zijn laars uit.

Aan de zijkant haalt hij een verfomfaaid papiertje te voorschijn. Hendrik en Piet lezen met vrij grote letters: Breit Kenneth- Apeldoorn, zoek Banwelle A1.

Wordt vervolgd.