Overzicht archief, postduiven-nieuws, columns en overige artikels voor en door duivenliefhebbers.

Drs. H. de Weerd - Gezondheidsproblemen

Zo’n 12 jaar geleden vloog ik voor de eerste keer naar China samen met mijn Taiwanese agent. Als eerste bezochten we het mooie grote hok van Eijerkamp in Beijing. We ontmoetten de sympathieke Wang Tjen, reporter voor een paar magazines, thans prominent duivenliefhebber - zakenman in alles wat met duiven te maken heeft. Tevens de rechterhand van George Wang uit Taiwan, die altijd op de achtergrond blijft, maar grote invloed heeft op de duivensport in China, Taiwan en de rest van de wereld. In de loop der jaren bezocht ik de hokken een aantal malen. 

China is enorm veranderd de laatste 10 jaar. Terwijl ik 12 jaar geleden nog over het Tiananmenplein fietste tussen de vele krotten rondom het plein laveerde en er duivenmelkers bezocht in de laagbouwcomplexen waar de weeïge stank van urine en uitwerpselen je als het ware doordrenkte,. Tja, zo zie je thans alleen maar imposante grote gebouwen. Het één al mooier dan het andere en fietsers zie je er nog nauwelijks. Wat dat betreft geen “nine million bicycles in Beijing” het prachtige liedje van Katie Melua. Wel veel mooie auto’s, vooral Audi’s A6. Vorige week bezocht ik het grote Eijerkamp hok in een andere hoedanigheid, namelijk om de jonge duiven medisch te checken (capaciteit meer dan 4.000 jonge duiven uit alle windstreken). Belgica De Weerd kreeg bij een eerder bezoek dit jaar de eer dit megahok, de laatste jaren “gemanaged” door de gebroeders Wang (waarvan er één chirurg is), veterinair medisch te mogen begeleiden want er staat veel op het spel.

De Eijerkamp one loft race is de oudste en grootste (2 miljoen Euro prijzengeld) ter wereld en heeft een uitstekende reputatie opgebouwd. De naam Eijerkamp staat voor kwaliteit en organisatorisch talent, Dik Scholten ervaart dat dagelijks. Rondom Beijing zijn er tegenwoordig een 20-tal one loft races, die bijna allemaal rond de 1 miljoen aan prijzengeld beloven. Maar opgelet, er zit ook veel kaf onder het koren. Andere betrouwbare races in de wereld zijn o.a. de Million Dollar Race in Sun City. Elk jaar prachtig georganiseerd door Zandy Meyer en zijn team. Ook de grote one loft race in het schitterend Shanghai is druk bezig een wereldtopper te worden. Wat wordt daar een geld ingepompt door Chinese en Taiwanese investeerders.

Terug naar “Eijerkamp Beijing”.

We hebben onze preventieve en therapeutische duivengeneesmiddelen opgestuurd en een strak begeleidingsschema opgesteld. Bij onverhoopte problemen staat onze Duivenkliniek in Beijing onmiddellijk klaar om in te grijpen en komen ze er niet uit dan is er snel telefonisch contact en zonodig wordt de webcam ingeschakeld.

Er zitten intussen ± 3.000 duiven. In de ziekenboeg (quarantainehok) zaten 12 duiven, voornamelijk met lichte Ornithose, 1 x Paramyxo en 2 duiven met volle kroppen water, maar toch uitgedroogd (vermoedelijk E-coli). Dat kun je voelen met je vingertoppen aan de elasticiteit van de borstspieren. Dus was ik een zeer tevreden mens gelet op het verwaarloosbare aantal “zieke” duiven. Coccidiose en wormen zien we zelden op dit soort hokken. De lattenbodems werken perfect, want er is geen infectiedruk en geen herbesmetting via de ontlasting. Paratyphus is ook te verwaarlozen en is trouwens ook in China een typische winterziekte, zelden te zien in de zomer. 


Maar wat zijn dan wel de potentiële (grote) problemen op de megahokken waar vele duiven van verschillende liefhebbers bijeen worden gebracht?

In de eerste plaats natuurlijk Paramyxo. Omdat we de afgelopen 10 jaar veel one loft races in de wereld hebben begeleid is er de nodige expertise opgebouwd. Er is gebleken dat PMV een enorm probleem kan zijn, vaak niet tijdig onderkend, zelfs niet door gerenommeerde instituten (Universiteiten), omdat ze domweg niet het veranderend ziekteverloop herkennen. Bij Paramyxo is in 25 jaar tijd het ziekteverloop (ziektebeeld) 3 x veranderd volgens onze eigen waarnemingen. We noemen dat klinische diagnostiek hetgeen wil zeggen: de diagnose stellen op grond van ervaring aan de hand van het ziektebeeld, zoals dat zich manifesteert. 

Thans zien we vaker massale sterfte met meestal veel drinken en een kort ziekteverloop. Vieze groene waterige ontlasting, af en toe een duif ertussen met “evenwichtsproblemen”. Wat roepen wij dus al jaren: laat je duiven thuis enten met PMV alvorens ze op te sturen, op een leeftijd van 3 á 4 weken. Stuur ze dan ± minimaal een week later naar een verzamelpunt om van daar door te sturen naar de “one loft race”. Daar aangekomen dienen ze in dit geval opnieuw te worden ingeënt tegen PMV. 

Vaak kun je op afstand (telefonisch) na goed uitvragen de juiste diagnose stellen, terwijl allerlei onderzoeken ter plekke van “alles” uitwijzen wat meestal niets met het eigenlijke probleem te maken heeft. Het heeft alleen helaas veel kostbare tijd gevergd.

Ik herinner mij een grote one loft race in Schotland. In de aanloop naar de race: zieke duiven, veel drinken, dunne mest, sterfte. Diagnose van een pluimvee-instituut in Edingburg: Circovirus! Ik zei: “laat me niet lachen, dat hebben bijna alle jonge duiven al jarenlang. Het kan wel (indirect) aanleiding zijn tot verminderde weerstandopbouw. Maar is zeker niet de oorzaak van de grote hierboven beschreven problemen”.

Telefonische diagnose (gratis): Paramyxo. Therapie: jazeker, redden wat er te redden valt en dat is vaak heel veel.

1. enten (opnieuw enten) tegen PMV;
2. electrolyten, aminozuren etc., wij geven dan Belgasol (± 8 dagen);
3. breedspectrum antibioticum, wij geven dan 4 in 1 Mix (± 8 dagen),

en na 10-12 dagen gaat het dan stukken beter. De zon gaat weer schijnen. De sterfte houdt op en er komt weer leven in de brouwerij. De race is gered, zij het dan dat helaas een aantal duiven het niet heeft gered. Soortgelijke situaties meegemaakt op een one loft (Tribunenflug) in Duitsland, ik meen in de buurt van Heidelberg. Steeds hetzelfde verhaal, steeds met hetzelfde resultaat na behandeling. 

→ Belangrijk is: hoe sneller je ingrijpt, hoe sneller resultaat!!
Inmiddels hebben wij dit recept honderden malen toegepast overal in de wereld met steeds hetzelfde effect.

Hoe ontstaat nu dit probleem?

Welnu, dat is vrij eenvoudig te verklaren. Van veel liefhebbers komen duiven bij elkaar met allemaal hun eigen specifieke “hokkiemen”en hun eigen specifieke weerstand (in al zijn gradaties) daartegen. Kortom, er ontstaat een enorme potentiële infectiedruk van duiven die:
a) soms het PMV virus al bij zich dragen, maar nog geen symptomen vertonen (incubatietijd);
b) nog géén - of onvoldoende weerstand (immuniteit) hebben opgebouwd.

Extra probleem is dat de incubatietijd bij Paramyxo tot wel 6 weken kan bedragen (eigen onderzoek). Vandaar dat je dus mogelijk langere tijd niet kan zien dat de duiven de ziekte al onder de leden hebben en dus ook al kunnen verspreiden.

Van belang i.v.m. de symptomatologie is nog dat:

• de duiven soms zo apathisch zijn dat ze de drinkbak niet eens kunnen vinden, stop ze er met hun kop in en ze drinken als gekken;
• vaak geen evenwichtsstoornissen te zien, omdat het ziekteproces zo snel gaat;
• duiven lijken psychisch gestoord, soms stil zitten, trillen, vreemde reacties, raar (star) uit de ogen kijken.

Wij noemen dit PMV 3e ziektebeeld.
1e Ziektebeeld begon zo’n 25 jaar geleden met trillende koppen (soms draainekken), naast het voer pikken.
2e Ziektebeeld enkele jaren later met massaal veel drinken en waterdunne mest (hok uitdweilen), maar de duiven waren vaak niet echt ziek en vlogen normaal. Vaak bij late jongen, niet op tijd geënt. Ook regelmatig gepaard gaand met typisch afgestoten puntjes van de pennen (veren).
Adeno-coli is soms lastig te genezen. Helpt je therapie na ± 3 dagen nog niet duidelijk, dan moet je op een ander middel overschakelen. Overigens kan er soms enige onduidelijkheid in het spel zijn of het om PMV gaat of over Adeno-coli.

Ornithose is goed te behandelen, de ernstige klinische gevallen laten we behandelen door middel van injecties. Variant van het Ornithose-complex is de dodelijke jonge duiven Herpes (Herpes II), gepaard gaande met losse gele vellen in de bek. Soms worden het vastzittende gele propjes. Ogen allebei vaak gesloten met korstjes erin. Droge oogbollen en knalrode slijmvliezen van de bek. Helemaal anders verlopend dan Herpes I bij de oude duiven. Enige therapie voor zover mij bekend bij Herpes II is één injectie met specifieke antibioticum, als de ziekte zich tenminste nog in het allereerste beginstadium bevindt. Wel heeft deze injectie een preventieve werking, ongelooflijk maar waar! De inspuiting met een specifiek antibioticum die als het ware werkt als een “enting”.

Tenslotte Trichomoniasis (’t Geel), veel voorkomend, maar geen probleem want uitstekend voorbehoedend en genezend te behandelen. Wederom via een strak begeleidingsschema. Hexamitiase speelt géén enkele rol van betekenis, kennelijk alleen in Duitsland.

Binnen het Veterinair Comité van de F.C.I. zijn we doende om richtlijnen op te stellen en Bonden te adviseren over gewenste preventie- en behandelingsmethoden voor one loft races.

Drs. H.J.M. de Weerd