Enige tijd geleden heeft u kunnen lezen in de kranten en horen op radio en tv, dat er nogal wat te doen is over probiotica. Volgens wetenschappelijk onderzoek zou dit voor zieke mensen geen voordelen bieden. Er zijn zelfs mensen gestorven door het toedienen van probiotica. Te denken valt aan ziektes zoals acute pancreatitis. Ongeveer 300 mensen overlijden jaarlijks aan deze ziekte. (oorzaak alcohol en galstenen). Dat is nogal wat. Een reden om er maar helemaal van af te zien? Allemaal weggegooid geld?

Uit het onderzoek kwam ook, dat in praktisch alle gevallen probiotica een positieve invloed hadden op zowel zieke, als gezonde mensen. Alleen patiënten die darmischemie ontwikkelden (ernstige doorbloedingstoornis van de dunne darm), bleken met probiotica het haasje te zijn. En laten nou net een aantal van die patiënten in de testgroep hebben gezeten die probiotica kregen toegediend? In de andere groep (zonder probiotica) zaten die mensen niet. Daar kwam men echter achter, toen het rapport al wereldkundig was gemaakt. Het UMC Utrecht zal nu een vervolgonderzoek doen.

Infectiekans vermindert met probiotica

We hebben het nu over melkzuurbacteriën zoals Lactobacillus, Streptococcus en Bifidobacterium die in magere yoghurt, magere kwark en karnemelk voorkomen. Yakult en Danone zijn wel de meest bekende. Ook worden er allerlei probiotica in poedervorm aangeboden. Het is in de media niet goed naar voren gekomen, dat deze producten in de testen aan specifieke alvleesklierzieke mensen werden gegeven. In eigenlijk alle andere gevallen bleek probiotica juiste de kans op infectie flink te verminderen. Kennelijk niet spectaculair genoeg voor die media.

Hoe werken probiotica?

Probiotica verdrijven in de eerste plaats ziekmakende bacteriën uit het binnenste van de darm. Ze verstevigen bovendien het slijmvlies van de dunne darm. Dat wordt doorlaatbaar voor ziekteverwekkende bacteriën. Verder wordt het immuunsysteem in de dunne darm versterkt.

Welke soorten bacteriën zijn de beste?

Ik heb een wetenschappelijk boek (afstudeeropdracht) gelezen van de Technische Universiteit in Gent over de Biffidus bacterium. Deze zouden voor de mens het beste resultaat geven (zoals Danone). Het was een heel serieus onderzoek dat steeds liet zien, dat er vaak niet serieus wordt gewerkt. Als n.l. geen sterke bacteriestammen worden genomen als uitgangsmateriaal, is een dergelijk eindproduct eigenlijk kansloos op de markt. Het werkt dan gewoon niet. De basis, die aan een product ten grondslag ligt, is cruciaal voor de kwaliteit van het eindproduct kam uit het onderzoek.

Probiotica voor duiven in poedervorm

De basis voor probiotica voor duiven zijn Lactobaccillen uit verschillende stammen. Het zijn meestal melkzuurbacteriën van koeien. Als basis hebben we minimaal 1 miljoen (10.6) probiotica bacteriën in 1 gram poeder nodig. Lagere gehaltes zijn eigenlijk onverantwoord volgens het wetenschappelijke onderzoek. Een gedeelte van het poeder is suiker. Die zijn nodig om de bacteriën te voeden. De suikers worden door de bacteriën omgezet in melkzuur (vandaar de naam melkzuurbacteriën) die op hun beurt dan de pH-waarde verlagen. En daar hebben slechte bacteriën een bloedhekel aan.

 Het water moet dagelijks worden ververst. Waarom? Als we steeds weer water bijgieten, vermeerderen de bacteriën zich toch weer? Na 3 -4 dagen bijgieten of laten staan van het water gaan de probiotica bacteriën de dode broertjes en zusjes verorberen (eiwit). Hierdoor wordt weer ammoniak gevormd en dan gaat de pH-waarde omhoog van 3.5 naar 7 of 8 en daar zitten we niet echt op te wachten. We krijgen de beste resultaten, als we het slechts 1 dag op het hok laten staan en daarna verversen.

Salivarius bacteriën

Zoals al gezegd: de meeste probiotica die we aan onze duiven geven komt van koeien. Een groot gedeelte sterft al af door de sterke maagsappen van de duif, maar een gedeelte komt toch door in de dunne darm en kan daar zijn werk doen. Na een paar dagen zullen zij het lichaam weer verlaten, waarop we weer een nieuwe lading moeten geven.

Zo ontstond er enkele jaren geleden een nieuw idee. Van nature komen er n.l in ieder mens en dier goede bacteriën voor. In de duif is dat de Lactobaccillus Salivarius. We hadden de idee om deze bacteriën uit de duif te isoleren en op kweek te zetten in een laboratorium. De bacteriën vermeerderen zich snel en na een week kan een vriesdroogproces ervoor zorgen, dat ze goed bewaard blijven.

Daarna kunnen we deze bacterie weer gaan terugzetten in de duiven. De idee was, te onderzoeken of deze bacteriën zich ook gingen nestelen in de dunne darm en zich daarna gingen vermeerderen . Het probiotica product werd samen met de wetenschap ontwikkeld, onderzocht en uitgetest. De bacteriën bleken zich inderdaad in de darm te nestelen en zich verder te ontwikkelen. Daardoor verkreeg TS-6 van de firma Backs in Duitsland een octrooi. In Nederland werd het soortgelijke product Probion ontwikkeld door de firma DHP Cultura. Omdat het anders zoeken wordt naar een speld in een hooiberg, noem ik beide firma’s bij hoge uitzondering.

Toepassing

Zoals we allen weten hebben vooral jonge duiven nogal eens darmproblemen. Dat komt omdat die hun immuunsysteem nog moeten opbouwen. Dat duurt ongeveer 1 jaar. Voordien zijn ze net als kleine kinderen vatbaar voor allerlei ziektes zoals E-Coli. Zo kunnen we nu de jonge duiven helpen hun weerstand tegen ziekteverwekkers te vergroten. Vooral na een antibiotica kuur, een enting en na mandbesmetting kan er snel weer door positief werkende bacteriën worden opgebouwd. Groot voordeel van de TS-6 en Probion is, dat we niet 3 keer per week opnieuw probiotica moeten toedienen. De “duiveneigen Salivarius” nestelt zich n.l. in de darm van de duif en vermeerdert zich ook goed, zodat ze een langdurige bescherming biedt.

Gevriesdroogde probiotica

De duiven kregen direct meer poeder en glans op de vleugels en zelfs vorm. De mest is na toediening optimaal en de neusjes krijtwit. Door het vriesdroogproces zijn de bacteriën eigenlijk in een slaaptoestand. Ze hebben dan ook geen kans tegen ziektekiemen als ze “slapend” worden toegediend. Daarom moeten we ze eerst even “wakker maken”. Hoe doen we dat? We maken de avonds van tevoren het water klaar. We doen een schep gevriesdroogde Probiotica in het drinkwater. De volgende morgen zijn de bacteriën goed wakker en hebben zich al verduizendvoudigd.

Wetenschappelijk bewijs

Zoals altijd is de wetenschap verdeeld over dergelijke producten. Er komen echter steeds meer voorstanders, ook onder dierenartsen. Onlangs is moleculair bewijs gevonden dat probiotica in de genen van de darmwand een zeer specifiek effect hebben. Zodoende werd er wetenschappelijk inzicht verkregen in het mechanisme waarmee probiotica je weerstand beïnvloedt.
Aan dit onderzoek (van 4 februari 2009!!) werkten een aantal instanties samen: professionals van Top Institute Food and Nutrition, de Universiteit Maastricht, NIZO food research, Wageningen UR en de Radboud Universiteit Nijmegen. De resultaten van het gedane onderzoek zijn natuurlijk van groot belang. De moleculaire mechanismen van probiotica waren immers tot nu toe eigenlijk niet bekend. De effecten waren er wel maar men wist niet precies hoe die ontstonden.
Meerdere wetenschappers en duiven dierenartsen zien vooral goede kansen voor lichaamseigen probiotica. Ook de probiotica van b.v. koeien wordt al door vele dierenartsen positief beoordeeld en kunnen nuttig zijn om de gezondheid van onze duiven op natuurlijke wijze te beïnvloeden.

Conclusie

Het gebruik van kwalitatief hoogwaardige probiotica producten kan ik aanbevelen en komt wat mij betreft in de groep “zinvolle en nuttige producten “ terecht. Het enige nadeel van lactobacteria van koeien is, dat je het om de 2 tot 3 dagen weer moet toedienen

Ik vind, dat je wat aan je duiven moet kunnen zien, anders is het niet zinvol dit te geven. Van een goed probiotica product krijg je poeder op de vleugels en zelfs vorm.. Producten die na enige tijd nog steeds geen optische verbetering laten zien, zullen waarschijnlijk niet sterk genoeg zijn en kunt u beter met een grote boog in de afvalbak doen belanden.
Veel succes ermee.

Willem